Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η ψυχική υγεία είναι «μια κατάσταση ευεξίας στην οποία το άτομο συνειδητοποιεί τις ικανότητες του, μπορεί να αντιμετωπίσει το φυσιολογικό στρες της ζωής, μπορεί να εργαστεί παραγωγικά και γόνιμα και είναι σε θέση να συνεισφέρει στην κοινότητά του».
Η ψυχική υγεία προϋποθέτει την ανάπτυξη γνωσιακών ικανοτήτων έτσι ώστε να χαλιναγωγούμε τις αρνητικές σκέψεις, να επικεντρωνόμαστε στις θετικές και να είμαστε ψυχικά ισορροπημένοι.
Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι αυτό δεν αποκλείει τις αρνητικές σκέψεις και τα αρνητικά συναισθήματα. Άλλωστε είμαστε άνθρωποι και αντιμετωπίζουμε δύσκολες και προκλητικές καταστάσεις που μας κάνουν να νιώθουμε θυμό και θλίψη. Το ζητούμενο όμως είναι να κατανοούμε και να διαχειριζόμαστε αυτά που μας συμβαίνουν και να μην τα αποδεχόμαστε με ηττοπάθεια.
Πώς μπορούμε να επιτύχουμε την ψυχική μας ισορροπία;
- Βάζοντας ρεαλιστικούς στόχους.
Όταν βάζουμε κάποιον στόχο πρέπει είναι να είμαστε σε θέση να αξιολογήσουμε εάν είναι επιτεύξιμος και στην κατάλληλη χρονική στιγμή. Εάν έχουμε εξωπραγματικές επιθυμίες και φιλοδοξίες θα νιώσουμε απογοητευμένοι, αγχωμένοι και αποτυχημένοι.
Σκεφτείτε, για παράδειγμα, έναν συνηθισμένο στόχο, π.χ. να ξεκινήσετε δίαιτα, έχετε όμως καθημερινά γεύματα με φίλους και συνεργάτες. Πόσο πιθανό και ρεαλιστικό είναι να υλοποιήσετε τον στόχο σας όταν οι κοινωνικές υποχρεώσεις είναι τέτοιες που δεν τον ευνοούν;
- Χτίζοντας υγιή αυτοεκτίμηση.
Αυτοεκτίμηση είναι να μπορούμε να δούμε τις ικανότητες και τις αδυναμίες μας, να τις αποδεχτούμε και μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να έχουμε μία όμορφη ζωή. Είναι η αίσθηση που έχουμε για την προσωπική μας αξία. Είναι ο βαθμός στον οποίο μας αρέσει ο εαυτός μας και τον εκτιμούμε.
Όσοι αγαπούν και εκτιμούν ουσιαστικά τον εαυτό τους, δεν σημαίνει ότι νιώθουν πάντα ικανοί και υπέροχοι. Συχνά, μπορεί να αμφισβητήσουν τον εαυτό τους ή να νιώσουν αβεβαιότητα για μια επιλογή που θα κάνουν. Το πιο πιθανό όμως είναι όλα αυτά να μην τους κλονίζουν.
Για παράδειγμα, σας αρέσει το τένις, αλλά δεν παίζετε αρκετά καλά. Συνεχίζετε όμως να παίζετε γιατί είναι πιο σημαντικό να απολαμβάνετε το παιχνίδι και την παρέα απ’ το να επικεντρώνεστε στο τι μπορεί να σκεφτούν οι άλλοι για εσάς.
- Με συναισθηματική υγεία.
Η συναισθηματική υγεία δεν είναι συνώνυμη της ψυχικής, ακόμα και αν οι δύο όροι χρησιμοποιούνται συχνά ως εναλλακτικοί ή παρόμοιοι. Έχει να κάνει με το αν αισθανόμαστε ήρεμοι, χαρούμενοι, λυπημένοι και αν φροντίζουμε τον εαυτό μας.
Η καλή συναισθηματική υγεία είναι πολλή σημαντική για την ενίσχυση της αυθεντικότητας, της αυτογνωσίας αλλά και της αίσθησης της ικανοποίησης. Ένα άτομο με συναισθηματική υγεία είναι λιγότερο πιθανό να νοσήσει από κατάθλιψη ή άλλες συναισθηματικές – νοητικές νόσους και ψυχιατρικές διαταραχές που θα επηρεάσουν αρνητικά όχι μόνο τον ίδιο αλλά και το περιβάλλον του.
Συνεπώς η ψυχική υγεία επηρεάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε, που αισθανόμαστε, που συμπεριφερόμαστε στην καθημερινότητά μας. Μας βοηθάει να διατηρήσουμε και να χτίσουμε ανθρώπινες σχέσεις, και να ανακάμψουμε από δυσκολίες και αποτυχίες.
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με ψυχική ισορροπία όπου η καρδιά και το μυαλό μας είναι συγχρονισμένα και εναρμονισμένα και έχει ως αποτέλεσμα να νιώθουμε προσγειωμένοι, λιγότερο ευάλωτοι, πιο θετικοί και δυνατοί.
